De Baldadige Bijenkorf
Onze leden maken mede (en bier!) => Mede (en andere brouwsels) logboek => Topic gestart door: Big Daddy Bee op maart 13, 2011, 04:07:36 pm
-
Hail mede vrienden!
Een verloren uurtje in de keuken besteed aan het wegwerken van een aantal halflege potten honing die in de weg stonden, met daaraan toegevoegd wat sinaasappels en grapefruits die lagen te wachten op dit mooie moment.
Het recept is simpel, niks fancy. Om de foto's te kunnen zien moet je lid zijn van het forum en ingelogd zijn! Registreren kan hier: http://www.debaldadigebij.nl/smf/index.php?action=register
Voor nieuwe mensen en beginners:
Deze logboek draad is om te laten zien dat mede maken niet moeilijk is, ik heb letterlijk een lege 5-literfles gepakt en heb in de keuken wat honing en fruit bij elkaar gescharreld en in die fles gedaan. Easy does it. Dit is een simpel en effectief recept, en wat later in deze draad komen op een veilige en begrijpelijke manier nog een paar dingen aan bod om je mede een twist te geven, als je dat wil. En anders heb je gewoon een lekkere fles gewone mede!
Ben je echt heel nieuw, dan heb je misschien een aantal dingen niet in huis, om de actie in deze draad zelf te beleven heb je minimaal nodig: een 5-literfles, een waterslot dat daarop past, en een trechter (liefst een grote, op plaatsen waar ze flessen en watersloten hebben, hebben ze bijna gegarandeerd ook een flinke trechter). En natuurlijk de ingrediënten, die staan hieronder.
Ingrediënten:
1250 gram honing
Een mix van 6 potten, zie foto, het gewicht is uitgerekend door nadien de lege potten nog eens te wegen.
450 ml fruitsap
Sap van 2 grapefruits en 2 bloedsinaasappels, met niet al te veel pulp erin.
2 liter water
2 gram wijngist professional
Werkwijze:
- Alle potten honing leeggemaakt in een grote pan, wat er niet makkelijk uit kwam met een lepeltje eruit schrapen, en daarna nog eens met wat warm water schudden om de potten goed leeg te krijgen (de honing uit een aantal potjes was niet bijzonder vloeibaar). Water wat ik hiervoor gebruikte kwam al uit de maatbeker, dus is niet extra bovenop de 2 liter.
- Honing in de pan goed oplossen met de rest van de 2 liter water, hiervoor gebruik ik redelijk warm water, zodat nadat ook nog de vruchtensap is toegevoegd een lauwwarm mengsel ontstaat. Alles goed roeren totdat de honing helemaal opgelost is.
- Trechter op 5-literfles zetten, daar 2 gram gist in geschept, en daarna de inhoud van de pan erdoor gieten.
- Waterslot erop en presto. Fles op mijn bureau gezet zodat ik er ongeduldig naar kan kijken >:(
Opmerking: de verhouding vloeistof / honing is ongeveer 2/3 en 1/3 qua gewicht (2450 gr / 1250gr). Meestal gebruik ik deze verhouding als uitgangspunt om een fles te starten, doordat de honing oplost in de vloeistof wordt het uiteindelijke aantal liters iets minder.
Het is dus een dikke 3 liter geworden in de 5-literfles (zie foto), maar het idee is in dit geval om wat speelruimte te hebben om eventueel later nog wat sap, honing etc. toe te kunnen voegen als ik de plannen voor het eindresultaat gaandeweg nog wil bijstellen.
Ik zal in ieder geval een flesje bewaren voor de volgende proeverij. Stel dat hij nou heel vies wordt, dan is dat toch heel leerzaam om hem jullie allemaal te laten opdrinken >:D ;)
-
Jaja, dezelfde avond, en hij blubt al :)
Als ik er met de zaklamp in schijn drijven er allemaal blobs rond in en soort stroming die op gang komt, bovenop vormen deze blobs (gistvlokjes of stukjes fruitsap) een soort dikkere oersoep-laag met belletjes! Mijn ongeduld wordt nu al beloond! ::)
Ik zeg gewoon alvast ))J santé ;D
Zoals jullie misschien zagen op de foto staat de fles op mijn versterker, die wordt namelijk warm (vandaar dat de kat er ook op zit ;) ), dat doe ik normaal nooit, maar ik ga eens proberen of een dergelijke "warmhoudplaat" constructie de gisting bevordert, aangezien het nog geen zomer is en we hier stenen vloeren hebben waardoor de flessen anders vrij koud blijven.
-
Zoals jullie misschien zagen op de foto staat de fles op mijn versterker
Mocht het misgaan zoals op de rampenfoto's van Isilme, hebben we gelukkig nog een buurvrouw met zangtalent..... Zodat we dan toch nog van muziek kunnen genieten :)
dus geen paniek!
-
Ja Baldadige Bij, je hebt helemaal gelijk, ons collectieve hart brak toen we die foto's van Isilme zagen, allemaal prachtige drank die we nooit zouden opdrinken :( maar....
In deze educatieve draad is het niet de bedoeling dat dingen door onverantwoorde dranklust zo uit de hand lopen als daar in het verre zuiden! :P
Ter informeren voor degenen die van plan zijn mee te doen met deze draad: Het recept hier is erop berekend om redelijk wat ruimte in de fles over te houden voor als het te hard gaat gisten. Als een fles namelijk erg hard aan het gisten slaat, dan kan het zijn dat daardoor schuim door het waterslot geperst wordt, of erger, de hele zaak uit elkaar knalt. In deze setup is er gelukkig genoeg ruimte voor een schuimlaagje. Als de fles namelijk te vol zit, dan kan het schuim nergens naar toe.
-
Update na 2 daagjes (zeg maar de 3de avond):
- De fles staat flink te bluppen, het gist flink zo te zien, als ik er met een zaklamp in schijn zie je de vloeistof rondkolken.
- De eerste 1,5 dag lag er een laagje bezinksel op de bodem, maar dat is nu weer helemaal opgewarreld, schudden hoeft voorlopig niet.
-
Update na 10 dagen:
- De fles is nu wat rustiger aan het gisten, de initiële heftige gisting is nu voorbij.
- Er heeft zich een laag bezinksel gevormd, ik heb de fles nog 1 keer geschud (een beetje ronddraaien, niet echt schudden), maar er kwam niet heel veel extra gas vrij uit de vloeistof (zoals een week geleden) en het bezinksel kwam heel snel weer op de bodem terecht... vanaf nu is het dus voorlopig een kwestie van wachten en gewoon door laten gisten.
-
Hoe is het er nu mee?
-
Update na ongeveer 150 dagen vanaf start, wat gaat de tijd toch weer snel.
Hoe is het er nu mee?
Nou ongeveer hetzelfde :) Ondertussen heb ik er wel weer ongeveer 200 gram woudhoning bij gegooid, de mede is al heel erg helder met een mooie donkere tint.
Ik moet zeggen dat ik er al een tijdje niet naar had omgekeken, dus even proeven dan maar: de smaak is heerlijk warm en dik honingachtig, wellicht ietsje te zoet, en net niet pittig genoeg naar mijn smaak.
Dus toen sloeg de lichte paniek toe, zweetdruppels vormden zich op mijn voorhoofd terwijl zich koortsachtig de vraag in mijn hoofd herhaalde: zit er wel genoeg alcohol in???
Prachtig moment om een paardemiddel te testen! Ik kreeg laatst een zakje noodgist van Femke (http://www.debaldadigebij.nl/smf/index.php?action=profile;u=7) (zie tweede foto) Op het etiket staat: voor max 25 liter, dus ik heb ongeveer 1/3 genomen voor mijn 5 liter fles om zeker safe te zitten, en volgens het pakje zou het gestopte gisting weer op gang moeten brengen, nou, ik ben benieuwd, ook naar wat het met de smaak doet.
Eventueel interessant om te vermelden: de gisting is waarschijnlijk gestopt omdat het te zoet is, teveel suiker kan ervoor zorgen dat de gistcellen uitdrogen (volgens Isilme (http://www.debaldadigebij.nl/smf/index.php?action=profile;u=27) als ik me niet vergis). Hoewel ik moet zeggen dat de fles in het begin een aardig tijdje heel hard heeft staan gisten, wat het suikergehalte ook weer naar beneden brengt. Meestal gaat hij weer wat doorgisten na aanzoeten (nieuwe suiker voor de gist), maar deze keer niet, dus was het al te zoet waarschijnlijk. Ergo, ik ben dus benieuwd of het "reddingsgist" pakketje in dit geval ook werkt... en zo niet dan is het een zaak van extra water, en dus uiteindelijk meer mede ;) Gelukkig heb ik van begin af aan extra ruimte in de fles gelaten :)
Edit: de fles staat normaal niet voor het raam! Alleen even voor de foto.
-
Nou, weer dik een week later...
Hoe verloopt het nu na de poging het gisten weer op gang te brengen?
Zoals jullie hierboven hebben kunnen lezen, dacht ik dat er te weinig alcohol in zat. Ondertussen heb ik door twee enthousiaste en ervaren mede-kennende dames laten proeven, en die vonden allebei dat er heel veel alcohol in zat, en ik dus niet, dan zal het dus wel aan mij liggen :-\ voor mij is het weer niet genoeg alcohol hoor.
Afijn, de gisting is dus compleet voor geen millimeter weer op gang gekomen, ik heb de fles nog 1 keer geschud, en nu is hij weer netjes aan het bezinken, er kwamen minimaal wat gasbelletjes los, en nu laat ik hem dus nog mooi een tijdje doorbezinken, en dan ga ik hem bottelen als ik wat tijd en flessen heb ergens de komende maanden.
-
Joh, klinkt goed!!
Ik heb een tijdje geleden professioneel het alcoholgehalte van een paar van mijn medes laten testen, en daar kwam steeds weer uit dat ze veel sterker waren dan ik dacht, waarschijnlijk omdat suikers de smaak van alcohol maskeren. Gebruik je een SG-meter? daarmee kun je namelijk bij benadering het percentage alcohol mee berekenen. Ik heb het tot 3 jaar geleden nooit gebruikt, nu zweer ik er bij.
-
Ik heb ook een SG meter in de bestelling staan, die komt samen met een nieuwe voorraad gistflessen en allerlei andere dingen die ik nog nodig had. De eerste flessen die ik een aantal week terug heb opgestart heb ik gewoon op goed geluk gemixt, maar vanaf nu ga ik ook met SG meter te werk.
-
Big Daddy Bee heeft ook een SG meter, maareh ik geloof dat ie net als ik ook niet zo van de labaratoriumachtige precisie is, al dat gereken en gemeet, zo'n gedoe. En ik was een van de dames die zo gelukkig was om het te mogen proeven, en geloof me, er zat genoeg alcohol in. Wel grappig dat de gist die hij er onnodig bijgedaan had toch nog een soort kwalvormige gestalte aannam na een paar dagen, maar verder deed het niet veel. De 'kwal' is inmiddels ook al weer naar de bodem gezonken.
-
Kwalachtig? gaaf :D
Joh, SG meter is niet zo moeilijk, gewoon in je must gooien en 'n paar maanden later in de mede, het een van het ander aftrekken en het resultaat delen door 7,69, en je weet wat je percentage is! en als je dat weet, kun je gaan plannen ;)
-
Ik maak de most nooit volledig in de pan, ik lost eerst de honing op in wat warm water, vul het daarna aan in de fles. Maar niet helemaal tot boven, omdat het nog wild kan gaan gisten, tegen de tijd dat je het tot 5 liter hebt aangevuld zit er al alcohol in, dus op die manier weer ik nooit precies de startwaarde.
Maar kan het wel in theorie uitrekenen. Ach en een procentje meer of minder aan het eind is ook niet zo'n probleem.
-
Ik vind het gewoon gaaf om te weten hoeveel procent m'n mede is :D
-
Ja ik zou het ook wel willen weten, maar het komt anders uit dan wat je verwacht omdat je vaak nog honing bij voegt, maar goed als je dat ook weer berekend zou het wel redelijk kunnen kloppen.
-
Idd gewoon wat basis scheikunde toepassen :)
-
Ik vind het gewoon gaaf om te weten hoeveel procent m'n mede is :D
Lol ja natuurlijk is dat leuk, ik merk echter vaak pas de volgende dag hoeveel procent mijn mede was ;)
Anyway, net een glaasje van de brew hiero afgetapt om eens te proeven, de fles is extreem helder, met een strakke bezinksellaag, je zou bijna zeggen "by the book" (als je de rest van mijn werkwijze negeert haha)...
Heerlijke intense maar moeilijk te plaatsen honingsmaak, maar toch met een boventoontje woudhoning en een scherp randje (dat randje zal de alcohol wel zijn die ik bij de vorige proeving op onbegrijpelijke wijze over het hoofd heb gezien).
Ik zit te overwegen om er wat houtsnippers bij te gooien.... of misschien wat walnoten...
Ik ga er nog een nachtje over slapen! :)
Groetjes!
-
Hah, geweldig!!
Houtsnippers: erg lekker. Liever nog 'n vat, maar daar heb je eigenlijk 'n maandelijkse productie van een paar tientalle liters voor nodig :D
-
Hah, geweldig!!
Houtsnippers: erg lekker. Liever nog 'n vat, maar daar heb je eigenlijk 'n maandelijkse productie van een paar tientalle liters voor nodig :D
Waarom heb je daar een maandelijkse productie voor nodig van tientallen liters?
-
Omdat je binnen een a twee maanden al het volle effect van het eikenhout krijgt (vooral aan't begin)! Je kunt natuurlijk het vat daarna schoonmaken en uitdrogen (met groot gevaar dat het gaat rotten en/of lekken) of vullen met sulfietwater (en elke paar weken 10 liter op eik gerijpt sulfietwater weggooien), maar beter en leuker is om het gewoon gevuld te houden met mede :)
-
Maar wijn laten ze toch gewoon de volle 2 tot 3 jaar rijpen in het vat? Waarom zou je dat met de mede niet kunnen doen.
Dus in plaats van in flessen rijpen in het vat. En daarna pas bottelen voor direct gebruik.
-
Wijn laten ze meestal in vaten van 225 liter rijpen, daar kan dat ook best. Gezien de meesten hier maar kleine hoeveelheden maken (5-25 liter per keer) is een vat van 10 liter logischer, alleen die heeft een grotere verhouding Oppervlakte/Inhoud. Dus, meer vierkante meter eikenhout per liter mede, waardoor de mede sneller eikenhoutsmaak opneemt en je veel sneller klaar bent met het rijpen op vat.
Wat jammer is, omdat rijpen op vat lekkerder en sneller is dan rijpen op fles.
-
Echt bottelen is zonde van het werk. (of te lui? ;) )
Tenzij je er handel van maakt of voor weggeven.
Wanneer een fles van 25 liter gereed is wordt die overgeveld in 1 * 5 liter en 2 * 10 liter.
Als de voorraad mede ))J op is en de 5 liter goed helder / geklaard is en "uitgegegist" dan vul ik er 7 0,75 liter flessen mee.
Als die 7 op zijn wordt de 10 literfles overgeheveld in de 5 liter en weer in 7 * 0,75literfles.
Zo blijft de "bulk" van de mede in de grote fles narijpen en staan er ook geen kasten vol met gebottelde flessen.
Als het dan heel erg goed/lekker is, dan worden er een paar apart gelegd voor "later" .
Maar ieder drinkt/maakt/ontwerpt zijn eigen manier van mede, en dat is dan weer een tip voor mede-medemakers 8)
-
Wat is het verschil in rijping als het net zo lang in een fles blijft voordat hij opgedronken wordt? Als je gelijk die 25 liter bottelt in ~33 flessen dan blijven ze toch net zo lang in de fles als dat je ze anders in de grote flessen laat zitten.
Mij lijkt het juist leuk om allerlei gebottelde flessen hebben staan met verschillende soorten mede en data. (jaargang wil ik het nog niet noemen aangezien ik pas begonnen ben) En je hebt de gistingsflessen weer over voor een nieuwe batch, hoe eerder vrij hoe beter.
-
Mjah, ook geen slecht idee, Big Daddy. Volgens mij rijpt mede gewoon mooier als het in bulk is, en al helemaal in eik. Misschien wel iets om eens uit te proberen: een grote fles van 25 liter maken, 5 liter bottelen en de rest overhevelen in een fles van 20, en 5 jaar wachten. Heb jij het geduld? :D
Maargoed, alle gekkigheid, stokje enzo, heb je er een verschil in geproefd, tussen het gebottelde en wat er op fles bleef staan?
-
Hallo!
Af en toe heb ik me ook wel eens afgevraagd of het iets doet met de mede om ze te laten staan in een grote fles of in meerdere kleine flessen (uitgaande van glazen flessen). Uiteindelijk vind ik het gewoon handig om het in een grote fles te laten staan, en als ik dan wat wil meenemen o.i.d. bottel ik gewoon wat kleine flessen.
Verder, met de "brew" gaat het prima, ik zit toch te denken aan een notensmaakje, ik meen me te herinneren dat iemand op het forum hier ooit iets zei over dat je in plaats van noten ook (of zelfs beter) de bladeren van de notenboom kunt gebruiken? Heeft iemand daar ervaring mee?
-
Ik heb zelf Maple extract in een klein flesje, die smaakt ook "notig" (heb het in room ijs gebruikt)
-
Zo, tijd voor een update :)
Nou, het bottelen is een soort van vervlogen idee geworden, ondertussen is er steeds een beetje uit de grote fles afgetapt bij gelegenheden, en nu zijn er nog 1 of 2 flesjes van een halve liter.
Het is overigens echt hele erge mede geworden, de ervaring als je het drinkt is vergelijkbaar met port...
Tijd voor een nieuwe fles in ieder geval! Maar ach de exacte samenstelling van honingresten is in dit geval erg moeilijk te reproduceren. Tja, "once in a lifetime" mede was dit.
Ik bewaar de laatste fles voor de volgende proeverij! ))J
-
Ik bewaar de laatste fles voor de volgende proeverij! ))J
Uiteindelijk bleek alleen ikzelf aanwezig op de proeverij ;D edoch voor zover ik me kan herinneren was hij memorabel 8)
-
Wel vervelend dat ik die uitnodiging heb gemist. :-(
Maar zo'n 1-mans proeverij is wel gevaarlijk als je het mij vraagt, als het lekker is dan moet die fles op zijn kop.
-
als het lekker is dan moet die fles op zijn kop.
Het was maar 0,33 liter ;)